Urge incontinentie: wat is het, wat is de oorzaak en hoe te behandelen?
Wanneer u last heeft van urge incontinentie kunt u moeilijk uw plas ophouden. U kunt dan in één keer de aandrang krijgen om te moeten plassen waarbij het vaak te laat is om het toilet nog te halen. Deze vorm van incontinentie wordt ook wel aandrangincontinentie genoemd en hoewel het meer bij vrouwen voorkomt kunnen mannen er ook last van hebben.
De urge incontinentie betekenis is het onvermogen om de blaas onder controle te houden. Dit is een veel voorkomend en vaak pijnlijk probleem. De intensiteit kan variëren van af en toe druppelen als u hoest of niest tot een plotselinge, intense aandrang om te plassen waardoor u niet op tijd bij het toilet kunt komen. Hoewel het vaker voorkomt naarmate mensen ouder worden, is urine-incontinentie is geen natuurlijk onderdeel van het ouder worden. Aarzel niet om uw arts te bezoeken als urine-incontinentie uw dagelijkse activiteiten belemmert.
De meeste mensen kunnen de symptomen van urine-incontinentie aanpakken met voeding, aanpassingen van de levensstijl of medische hulp. Er is sprake van dringende incontinentie. U hebt een abrupte, sterke aandrang om te plassen, gevolgd door een oncontroleerbaar urineverlies. U kunt veelvuldig behoefte hebben aan plassen, zelfs 's nachts. De blaas trekt dan samen of verkrampt, waardoor u urine verliest. Een infectie of een ernstige ziekte zoals diabetes of een neurologische aandoening kan de oorzaak zijn van aandrangincontinentie.
Dames die te maken hebben aandrangincontinentie kiezen vaak voor bescherming met inlegkruisjes van TENA Lady, klik op onderstaande plaatje om de inleggers te bekijken.
Urge incontinentie: wat gebeurt er met de blaas?
Normaal gesproken is de blaas ontspannen als deze zich vult met urine. U krijgt een signaaltje als de blaas ongeveer voor de helft gevuld is en voelt lichte aandrang om naar het toilet te gaan. Als u dit signaal krijgt is er nog voldoende tijd om naar het toilet te gaan, of om het zelfs even uit te stellen voordat de blaas helemaal vol raakt.
Wanneer u last heeft van urge incontinentie is er een fout met de signaaloverdracht. Uw hersenen geven het signaal om de blaas te legen waardoor de blaas samentrekt op een moment dat het u niet goed uitkomt. U kunt dan - zonder dat u het toilet gehaald heeft - urine verliezen.
De frequentie van aandrangincontinentie
Op een bepaald moment komt aandrangincontinentie voor bij 40% van de personen die bij de geboorte als vrouw zijn geïdentificeerd en bij 30% van de personen die bij de geboorte als man zijn geboren.
Welke soorten urine-incontinentie zijn er?
Urine-incontinentie kent verschillende vormen. Ze veroorzaken allemaal oncontroleerbaar urineverlies. Wanneer u zowel aandrangincontinentie als inspanningsincontinentie heeft, is er sprake van gemengde incontinentie. De meeste vrouwen met aandrangincontinentie hebben ook last van stressincontinentie. U lekt door overloopincontinentie wanneer uw blaas overloopt, of wanneer u de blaas niet kunt legen.
Symptomen van deze vorm van incontinentie zijn: niet uw plas kunnen inhouden wanneer u plast, frequent plassen gedurende de dag en ’s nachts en abrupt en hevig moeten plassen.
Oorzaken van urge-incontinentie
Om het plassen onder controle te houden, moeten alle onderdelen van uw urinewegen, waaronder uw blaasspieren, in overleg met elkaar functioneren. Het zenuwstelsel is verantwoordelijk voor uw urinesysteem en uw vermogen om aandrang tot plassen te detecteren en erop te reageren. Een geïrriteerde blaas of problemen met het zenuwstelsel kunnen ertoe leiden dat de blaas overmatig samentrekt.
Uw blaas rekt uit wanneer deze zich vult met plas van de nieren om de urine op te vangen. Wanneer men last heeft van urge incontinentie ervaren de meest mensen de eerste aandrang om te plassen wanneer de blaas iets minder dan 150 ml urine bevat. De blaas van de meeste mensen kan meer dan 300 ml bevatten.
Lichamelijk onderzoek en tests
Uw arts onderzoekt uw rectum en buik tijdens een lichamelijk onderzoek. De vrouw krijgt doorgaans een bekkenonderzoek terwijl mannen vaak een genitaal onderzoek ondergaan. Het lichamelijk onderzoek brengt meestal geen problemen aan het licht. Andere problemen kunnen worden aangemerkt als oorzaken tijdens onder andere het onderzoek naar het zenuwstelsel. De volgende tests worden uitgevoerd:
Met een cystoscopie kunt u in uw blaas kijken, ook wordt er soms een kompres gebruikt om uw urineverlies op te vangen. Ook kan een echografie van de buik of bekken gemaakt worden.
Een controle van de plas op bloed met een urinetest is redelijk veel voorkomend, controleren op infectie met behulp van een urinekweek ook.
Behandeling van urge incontinentie
De ernst van uw symptomen en de impact op uw leven bepalen hoe u moet worden behandeld. Er zijn vier hoofdmethoden om aandrangincontinentie te behandelen:
- 1: Bekkenbodem- en blaasoefeningen
- 2: Veranderingen in de manier van leven
- 3: Medicijnen
- 4: Een operatie
Oefeningen voor de bekkenbodem en andere thuisbehandelingen voor aandrangincontinentie kunnen u helpen om beter te worden. Mensen die noodzakelijke behandelingen ondergaan, zoals medicijnen of zenuwstimulatie, ervaren verbetering van de symptomen. Met geschikte therapieën kunt u drangincontinentie onder controle krijgen, de controle over uw blaas herstellen en een aangenamer leven leiden.
Urge incontinentie: wat is de oorzaak?
Aandrang of urge incontinentie kan door verschillende factoren veroorzaakt worden. Vaak komt het voor bij mensen die een zenuwstelsel aandoening hebben, zoals MS, een beroerte of de ziekte van parkinson. Dit kan ervoor zorgen dat signalen niet meer goed worden doorgegeven.
Urge incontinentie gaat vaak gepaard met een overactieve blaas. U heeft dan heel vaak het gevoel naar het toilet te moeten en als u moet, is de aandrang erg heftig. Soms zo heftig dat u het toilet niet op tijd kunt bereiken. Als u een overactieve blaas heeft, is de blaas extra prikkelbaar en de spieren in de blaaswand kunnen onverwacht samentrekken waardoor u een scheutje urine kunt verliezen.
Hogere kans op aandrangincontinentie door:
- Ouderdom
- Het gebruik van bepaalde medicijnen (bijv: plaspillen, medicatie tegen depressie/ psychose)
- Overmatig gebruik van cafeïne, zoals koffie en cola. Dit kan de blaaswand irriteren.
- Een blaasontsteking of andere blaasproblemen
- Urine te lang op te houden
- Uit voorzorg extra vaak naar het toilet gaan
- Bekkenbodemproblemen
- Te veel of te weinig water drinken
- Overgewicht (dit geeft extra druk op de blaas)
Hoe wordt urge incontinentie vastgesteld?
U kunt bij de huisarts langsgaan als u last heeft van incontinentie om de oorzaak te achterhalen. De huisarts zal dit onderzoeken door te voelen of de blaas, baarmoeder en de spieren rondom normaal aanvoelen. De functie van de bekkenbodemspieren wordt gecontroleerd en vaak wordt ook de urine onderzocht. Bij mannen kan er een prostaatonderzoek worden uitgevoerd. Er wordt onderzocht of er eventueel andere blaasproblemen zijn, zoals een blaasontsteking of blaasstenen.
In veel gevallen zal u de opdracht krijgen om 3 dagen een plasdagboek bij te houden. Hierin zal onder andere genoteerd moeten worden wanneer u naar het toilet bent geweest. Op deze manier krijgt u en uw huisarts een duidelijk inzicht in uw frequentie van urineren.
Het kan zijn dat urge incontinentie wordt vastgesteld zonder dat er een duidelijke oorzaak aanwezig is. Er zijn wel behandelingen en medicijnen die de incontinentie kunnen verminderen. Hieronder geven we een overzicht met mogelijke behandelingen.
Behandelingen urge incontinentie
Afhankelijk van de oorzaak kan er een behandeling worden ingezet. Als u urge incontinentie hebt door overgewicht, omdat u te veel of te weinig drinkt of door het gebruik van bepaalde medicijnen of cafeïne is het belangrijk om eerst deze oorzaken aan te pakken. Dit kan voldoende zijn om incontinentie te verminderen. Is het een andere oorzaak? Dan kan wellicht een van onderstaande mogelijkheden hulp bieden.
Bekkenbodemtherapie
Als uw bekkenbodemspieren verzwakt zijn waardoor u last heeft van incontinentie kan een bekkenbodemtherapie u helpen. U zult oefeningen moeten uitvoeren die de bekkenbodemspieren weer sterker maken. Deze therapie wordt mogelijk uitgevoerd in combinatie met medicatie die de prikkeling van de blaas remt. U kunt bekkenbodemoefeningen ook thuis uitvoeren.
Blaastraining
Het kan zijn dat u aandrangincontinentie heeft omdat u extra vaak naar het toilet gaat waardoor uw blaas moeilijk urine kan ophouden. Blaastraining kan hiervoor erg effectief zijn, het zorgt ervoor dat de blaas elastischer wordt en de spieren sterker. Als u de aandrang voelt om naar het toilet te gaan, probeer dit dan 5 minuten uit te stellen. Gaat dit goed? Verhoog het de volgende keer naar 10 minuten. Op deze manier kunt u uw blaas trainen om langere tijd urine op te houden. Dit kunt u het beste thuis uitproberen zodat u de blaastraining ook op uw gemak kunt uitvoeren.
Als u dit iedere dag oefent kunt u uiteindelijk de capaciteit van de blaas vergroten met als gevolg dat uw blaas minder overactief is en u dus ook minder naar het toilet hoeft.
Botuline-toxine
Bij deze ingreep wordt er Botuline-toxine gebruikt om de blaasspier te verlammen. Er wordt een minimale hoeveelheid van de natuurlijke en medicinale bacterie Clostridium botulinum in de blaasspier gespoten zodat deze verlamd raakt. Hierdoor zal de samentrekking van de blaas afnemen waardoor u minder vaak naar het toilet hoeft te gaan. Deze ingreep heeft bij 80% van de mensen met urge incontinentie goed resultaat. Daarnaast heeft het ook geen bijwerkingen en het kan worden uitgevoerd als u nog een kinderwens heeft.
Sacrale neuromodulatie
Sacrale neuromodulatietherapie (SNM)
Sacrale neuromodulatietherapie (SNM) wordt afgegeven met behulp van een implanteerbaar neurostimulatiesysteem, vergelijkbaar met een pacemaker, dat lichte elektrische pulsjes afgeeft aan de sacrale zenuwen in het bekken. De sacrale zenuwen regelen o.a. de werking van de blaas en de daarbij betrokken (sluit)spieren. De neurostimulator probeert de coördinatie van de blaasfunctie te herstellen door deze zenuwen met een lage elektrische stroom te stimuleren. Voor mensen die onvoldoende baat hebben bij of die niet in aanmerking komen voor standaardbehandelingen voor hun blaascontroleproblemen, kan SNM-therapie mogelijk uitkomst bieden. De therapie is omkeerbaar (kan ongedaan gemaakt worden) door de neurostimulator uit te schakelen of deze chirurgisch te verwijderen. Als u meer informatie wilt over de mogelijkheden van de SNM-behandeling kunt u terecht bij de volgende ziekenhuizen.
Medicijnen
Er zijn medicijnen die voorgeschreven worden bij urge incontinentie. Deze medicijnen zorgen ervoor dat de prikkeling van de blaas geremd wordt. Hierdoor zult u minder aandrang hebben om naar het toilet te gaan. Let wel op dat medicijnen gepaard kunnen gaan met bijwerkingen.
Incontinentiemateriaal
Om minder last te ervaren van urineverlies kunt u (tijdelijk) gebruik maken van TENA incontinentiemateriaal. Dit helpt u om met meer vertrouwen en zekerheid de deur uit te gaan zonder last te ervaren van incontinentie. Middels onze Keuzehulp kunt u het incontinentiemateriaal vinden dat precies bij uw situatie past. Het lost het probleem niet op, maar het zorgt wel voor meer zelfvertrouwen en comfort.
Twijfelt u? Ga naar uw huisarts
Als u last denkt te hebben van urge incontinentie is het raadzaam om naar de huisarts te gaan zodat er eventueel een oorzaak kan worden vastgesteld. Daarna kunt u starten met een behandeling om de klachten te verminderen. In de tussentijd kunt u, zoals eerder opgemerkt, materiaal zoals bijvoorbeeld TENA Pants gebruiken om toch normaal te kunnen functioneren.