Reflexincontinentie door een neurologische aandoening

• Geplaatst op 24 December 2018
• Door Michiel
• 2

De zenuwen spelen een belangrijke rol bij een goede signaaloverdracht van de blaas naar de hersenen en andersom. De spieren die gebruikt worden als u moet plassen (bekkenbodem, blaas, sluitspieren) worden aangestuurd door zenuwen. De spieren en zenuwen zorgen ervoor dat men normaal gesproken zonder problemen urine kan ophouden. Echter kunnen er problemen ontstaan als de zenuwen niet goed werken door een neurologische aandoening; spieren worden dan niet meer goed aangestuurd en signalen verkeerd of te laat doorgegeven. Het gevolg hiervan kan reflexincontinentie zijn. In deze blog leest u hier meer over.

Voorbeelden van neurologische aandoeningen zijn:

• MS (Multiple Sclerose)
• Een dwarslaesie
• De ziekte van Parkinson
• NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel)
• Epilepsie
• Spina Bifida (open rug)
• Een beroerte

Hoewel er nog (veel) meer neurologische aandoeningen zijn, zijn dit er een paar die het meeste voorkomen. Het vervelende van bovenstaande aandoeningen is dat niet alleen de zenuwen worden aangetast, maar dat het vaak ook gepaard gaat met andere beperkingen. Zoals verminderde mobiliteit, problemen met het zicht, gebonden aan een rolstoel of een slecht geheugen.

Als u blaasproblemen heeft door een neurologische aandoening, kan het zijn dat het door de bijkomende beperkingen nóg moeilijker wordt om op tijd het toilet te bereiken. Dit maakt het incontinentieprobleem vaak groter.

Reflexincontinentie/ Neurogene incontinentie

Als u incontinent bent door een neurologische aandoening wordt dit ook wel reflex- of neurogene incontinentie genoemd. Mensen met deze vorm van incontinentie hebben moeite met het ophouden van urine of voelen geen aandrang om naar het toilet te gaan. Dit komt door een afwijking in het zenuwstelsel waardoor er in de hersenen verstoorde reflexen ontstaan. De signalen van de blaas naar de hersenen kunnen niet (meer) goed worden doorgegeven.

Normaal gesproken wordt er via het ruggenmerg een signaal afgegeven aan de hersenen waardoor u het gevoel krijgt te moeten plassen. Zodra u op het toilet zit gaat er een signaal van de hersenen naar de blaasspier en sluitspier dat deze kunnen ontspannen zodat u kunt plassen. Dit proces kan worden verstoord door een neurologische aandoening waar reflexincontinentie het gevolg van is.

Klachten reflexincontinentie:

• De blaas niet volledig kunnen legen (residu/ overloopincontinentie). Er blijft telkens een grotere hoeveelheid urine achter in de blaas. Het gevolg is dat u ongewenst wat druppels of een scheutje urine verliest.
• Vaker dan normaal naar het toilet moeten. Dit kan duiden op een overactieve blaas; in dit artikel leest u daar meer over.
• Moeite met het ophouden van urine (aandrang-/ urge incontinentie). U heeft vaak het gevoel te moeten plassen en de drang kan plotseling opkomen waardoor u niet altijd op tijd bij het toilet bent waardoor u urine verliest.
• ‘s Nachts regelmatig naar het toilet moeten (nycturie). U wordt ‘s nachts vaak wakker om te moeten plassen of u wordt wakker in een nat bed.
• Blaaskrampen met als gevolg dat u spontaan urine verliest.

Deze klachten kunnen erg vervelend zijn, zeker omdat een neurologische aandoening al klachten genoeg met zich meebrengt. Incontinentie problemen zorgen vaak voor stress, schaamte en onzekerheid. Het kan er zelfs voor zorgen dat iemand door incontinentie de deur niet meer uit durft. Onderstaande behandelingen en tips kunnen helpen om incontinentie bij een neurologische aandoening te verminderen.

Ondersteuning van een bekkenbodemtherapeut

Wanneer iemand last heeft van incontinentie kan het gunstig zijn om naar een bekkenbodemtherapeut te gaan. Hij/zij kan u begeleiden om klachten van incontinentie te verlichten door de juiste oefeningen te geven.

Een bekkenbodemtherapeut kan hulp bieden om:

• Opnieuw leren om de blaasspieren te voelen, aan te spannen en te ontspannen. Door dit te leren kunt u uiteindelijk weer meer controle uitoefenen op uw blaas wat incontinentie kan verminderen.
• Blaastraining: tijdens deze training leert u de blaas om langere tijd urine op te houden. Dit kan gunstig zijn bij een overactieve blaas/ urge incontinentie.
• Bekkenbodemspieroefeningen om uw bekkenbodemspieren weer sterker te maken. Als deze verzwakt zijn kunnen ze minder goed sluiten waardoor u last kunt krijgen van inspanningsincontinentie.

Plasmomenten inplannen

Als het zenuwstelsel beschadigd is kan het zijn dat u uw blaas niet meer voelt en daardoor ook niet voelt wanneer u moet plassen. Om te voorkomen dat u regelmatig ongewenst urine verliest kunt u dagelijks vaste momenten inplannen om naar het toilet te gaan. Als extra bescherming kunt u gebruik maken van incontinentiemateriaal, voor het geval dat u toch ongewenst urine verliest. Twijfelt u over het soort incontinentiemateriaal? Onze Keuzehulp biedt ondersteuning om het juiste materiaal voor uw situatie te selecteren.

Inbrengen van een (tijdelijke) katheter

Een neurologische aandoening kan gepaard gaan met problemen in het bewegingsapparaat waardoor zelfstandig naar het toilet gaan moeilijk of zelfs onmogelijk is. Om niet volledig afhankelijk te zijn van incontinentiemateriaal of verzorging die u naar het toilet brengt, kan er een (tijdelijke) katheter worden ingebracht zodat urine via een slangetje in een opvangzak kan lopen. Het kan zijn dat dit eenmalig gebeurt; bijvoorbeeld om de achtergebleven urine uit de blaas te spoelen. Maar er wordt vaak ook gebruik gemaakt van een verblijfskatheter, welke iedere vier tot twaalf weken vervangen moet worden. Bij mannen kan gebruik worden gemaakt van een externe condoomkatheter.

Deze behandeling wordt vaak toegepast als er geen andere manieren zijn om de werking van de blaas te verbeteren.

Gebruik van medicijnen

Uw huisarts kan medicijnen voorschrijven als u last heeft van reflexincontinentie. Echter zal de arts wellicht eerst vragen om een bepaalde tijd een plasdagboek bij te houden. Hierin kunt u noteren hoe vaak u naar het toilet gaat, hoeveel u drinkt en hoe vaak u ongewenst urine verliest. Via het plasdagboek krijgt uw huisarts een duidelijk inzicht in uw klachten.

Indien er medicatie wordt voorgeschreven gaat het om medicijnen die de blaas helpen ontspannen waardoor ze minder samentrekken. Dit kan de klachten van reflexincontinentie verminderen. Echter kan het wel zo zijn dat de voorgeschreven medicatie gepaard gaat met bijwerkingen, informeer hier dus altijd naar bij uw (huis)arts.

Incontinentie door neurologische aandoening: moeilijk aan te pakken

Reflexincontinentie is in veel gevallen moeilijk te behandelen omdat het een onderliggende reden heeft; een neurologische aandoening. Problemen met het zenuwstelsel worden zelden operatief aangepakt omdat de kans op complicaties erg groot is. Om de klachten van incontinentie te verminderen kunt u gebruik maken van incontinentiemateriaal. Hoewel dit de oorzaak natuurlijk niet aanpakt, kan het wel uw situatie wel aangenamer maken. 

Klik hier voor een overzicht van - en meer over TENA Lady
Klik hier voor alles over TENA Men

Of maak gebruik van onze gratis Keuzehulp om te bekijken welk incontinentiemateriaal geschikt is voor uw situatie. Indien u hier vragen over heeft kunt u natuurlijk ook altijd even contact opnemen. Wij helpen u graag, ook als het gaat om reflexincontinentie.

Wellicht ook interessant

Klik hier voor diverse blogs met "Tips bij incontinentie"
Bekijk hier diverse blogs met informatie over de (werking van) de blaas